SANATTA GÖZ TERBİYESİNİN EHEMMİYETİ
Göz, vücudumuzun kalbe giden en önemli uzantılarından biridir, belki de en önemlisidir. “Nasıl bakarsan öyle görürsün”, neye bakarsan da öyle şekillenirsin.
İnsanoğlu varoluşu itibariyle güzeldir ve güzeli görmek ister. Günümüzde ise gözler çirkine bakmaya git gide daha da çok alışmaya başlamıştır. Bunun birçok nedeni var. Tabi bu nedenlerin ana kaynağı insandır. İnsan güzele yön verip güzeli şekillendirdiğinde gözler de güzele bakmaya maruz kalır ve neticesinde de kalp güzel olanı arzular ama aksinin peşinden giderse gözler de ona göre yönlenir ve kalp de ona göre arzular. Gözler çirkine bakmaya alıştıkça algı dünyası değişir ve çirkine ayak uydurarak şekillenir.
İşin sanat boyutuna gelecek olursak:
Vasıfsız, sözde sanatçıların artması, eline kalemi/fırçayı alanın ortaya eser koyduğunu iddia etmesi gibi etkenler, sanatta da güzele değil tam tersine yön verilmesinde en büyük etkenlerden biri olmuştur. Bu git gide öyle bir hal almaya başladı ki güzeli, çirkini ayırt edemeyen gözler doğruyu, yanlışı da ayırt edememenin pençesine yakalanmış duruma gelmiştir. Ne yazık ki git gide kör bir toplumun alt yapısı oluşmuştur. Böyle bir topluma ne dersen de, ne gösterirsen gösterirsen göster iyisini kötüsünü ayıramayacak vaziyettedir.
“Çağdaş sanat, estetik yargıları temellendirmenin imkansızlığından yararlanır ve onu anlamayanların ya da orada anlaşılacak bir şey olmadığını idrak edemeyenlerin suçluluk duyguları üzerinden spekülasyon yapar.” (Jean Baudrillard)
Bu bahsettiklerimizi sadece kağıda, tuvale yapılan/çizilen sanatlarla kısıtlamamakta fayda vardır. Şehirlerimizde, mahallelerimizde bunları görmek mümkündür. Bir köşede sanattan, estetikten izler görmeye görün ivedilikle onu nasıl bir zırvalıkla değiştirecekleri hususunda yarışa girerler. Sanat, estetik hayatımızın olmazsa olmazıdır. Yaşadığımız evden tutun giydiğimiz kıyafetlere kadar estetikten, hatta sanattan bir parça görmek gözümüze, algı dünyamıza ve nihayetinde ruhumuza çok iyi gelecektir.
İnsan güzelle var olur, güzele açlık duyar, güzeli arzular. Çölde susuz kalmış gibi sanata susayan ruhlarımızın güzel olan ile tatmin olması dileğiyle.
“Yüzünüzü görmek için aynaya bakarsınız, ruhunuzu görmek için sanat yapıtlarına.” (George Bernard Shaw)
Seleme Deveci
(Paye Haber Editörü)